Bayeux en de D-Daystranden in Normandië
Het stadje Bayeux is een charmante uitvalsbasis voor een bezoek aan de Normandische landingsstranden. Oude straatjes, een prachtige kathedraal en een nostalgische sfeer. En alle bekende monumenten en WOII-locaties liggen op maximaal een half uur rijden.
Bayeux is het enige stadje rond de D-Daystranden dat niet is platgegooid tijdens de invasie. Een mirakel. De gotische kathedraal, de vakwerkhuizen in het oude binnenstad en zelfs het beroemde middeleeuwse wandkleed van Bayeux ontsnapten destijds aan de bommen. Wàt een sfeervolle plaats, zo ontdekten we, toen we hier twee jaar geleden genoten van een lang (en uitermate zonnig) weekend in september!
D-Day is hier overal
Na het zien van de indringende tv-serie Band of Brothers wilden we de plekken van de invasie altijd nog eens met eigen ogen bekijken. Vooraf dachten we dat we met geschiedenisboeken op pad moesten gaan om ter plaatse genoeg mee te krijgen van het verleden. Maar tot onze verbazing is D-Day ook vandaag nog op talrijke manieren zichtbaar in Normandië. Niet alleen in de vorm van tientallen musea en monumenten, maar juist ook in veel alledaagse dingen.
Zoals in de namen van theesalons en cafés en het ‘D-Day bier’ dat je hier op veel plekken op de menukaart vindt. Of de kreten van ‘Welcome!’ en andere raamschilderingen die Engelsen en Amerikanen (nu toeristen) nog altijd als helden binnenhalen. Het was ontroerend en heel interessant, om zo een paar dagen helemaal op te gaan in een aangrijpend moment in de recente geschiedenis.
5 highlights in een straal van 30 km rond Bayeux
1. Omaha Beach
Omaha Beach is de beroemdste van de 5 invasiestranden (Omaha, Utah, Gold, Juno en Sword). Je bereikt het strand het makkelijkst bij het dorpje Saint-Laurent-sur-Mer, waar een monument, vlaggen en diverse informatieborden herinneren aan de plek waar 35.000 Amerikaanse soldaten op 6 juni 1944 aan land gingen. Of beter gezegd, die probéérden aan land te gaan. Want zoals een bord hier treffend herinnert: “Some most die, so others might live” (Churchill).
Door de trieste historie en de mistige en bloederige (film)beelden die daarbij horen, verwachtten wij een somber strand. Maar het tegengestelde bleek waar: Omaha Beach is spectaculair mooi, zeker op een zonnige dag. Vooral wat verder naar het oosten, waar het strand breder wordt. Door het warm-gele zand het heldere azuurblauwe water heeft het zelfs een exotische uitstraling, prachtig!
2. Pointe du Hoc
Als je vanaf Omaha Beach in oostelijke richting rijdt, richting Utah Beach, kun je de Pointe du Hoc bezoeken. Dat is de 30-meter hoge klif die op D-Day werd bestormd door Amerikaanse commando’s (rangers). Vanaf de parkeerplaats maak je een wandeling naar de Duitse bunkers, tussen de bomkraters door, want de klif veranderde in een gatenkaas tijdens de aanval.
Op borden langs het pad lees je (ook in het Engels) details over deze beroemde militaire actie. Zoals hoe de touwen te zwaar geworden waren door het zeewater en niet meer tot de top gegooid konden worden. Het echte kippenvel moment komt echter als je in een van die verlaten Duitse bunkers door het smalle kijkgat naar de zee tuurt. En je voorstelt hoe piepjonge Duitse soldaten hier op 6 juni in de vroege ochtend ineens duizenden schepen op zich af zagen komen…
3. Overlord Museum
Er zijn tal van D-Day-musea langs de Normandische kust, elk met hun eigen specialisatie. Het Overlord Museum is opgezet rond een indrukwekkende collectie originele voertuigen, wapens en uniformen, die bijna als filmdecors zijn opgesteld in historische scènes.
Door deze zeer visuele insteek is dit een fijne plek om ‘erin te komen’, ook als je niet al te veel weet van D-Day. De eerste zaaltjes geven een heldere samenvatting van Operatie Overlord ofwel de Slag om Normandië. Ook ligt het museum op een handige plek, langs het prachtige plattelandsweggetje (D514) vanaf Omaha Beach naar de Amerikaanse begraafplaats.
4. Amerikaanse begraafplaats in Colleville-sur-Mer
Zo indrukwekkend om een uurtje rond te lopen op deze militaire begraafplaats. Het prachtig verzorgde kerkhof ligt direct naast Omaha Beach, waar op één dag 2.000 Amerikaanse soldaten sneuvelden. Die rijen en rijen witte kruisen en het plechtig ruisen van de zee… De plek is alleen zo beroemd (o.a. door de film Saving Private Ryan), dat je het beste ’s ochtends kunt gaan om al te grote drukte te vermijden.
Er is ook een ingang aan de zeekant, die je bereikt na een korte wandeling over een paadje door de begroeide duinen en uitzicht op het strand: supermooi!
Wandelpaadje naar de ingang aan zeezijde van de Amerikaans begraafplaats
5. Arromanches-les-Bains
In dit plaatsje legden de Engelsen de kunstmatige Mulberryhaven aan: een cruciaal bouwwerk voor het aan land brengen van alle voertuigen, brandstof en munitie. Fascinerend om daar meer over te weten te komen in het kleine Musée du Débarquement, beneden in het dorp, vlak naast het strand.
Het bijzondere is dat delen van die haven (opgebouwd uit stalen pontons) nog aangespoeld voor de kust liggen. Bij laag water kun je erheen lopen. Boven op de klif rond het dorp is er ook een 360 graden bioscoop met een film van ongeveer 20 minuten; heel aardig. En ook het uitzicht op die plek is de klim waard.
Andere musea
Bayeux heeft een oorlogsmuseum over de gevechten in Normandië die na D-Day nog maanden voortduurde: Musée de la Bataille de Normandie. Caen (20 minuten van Bayeux) heeft het grootste WOII-museum van Frankrijk: het Mémorial de Caen, dat de Slag om Normandië in bredere context plaatst. En als je vanaf Bayeux in westelijke richting rijdt, dan kun je de herdenkingsplekken rond Utah Beach bezoeken, zoals Sainte-Mère-Eglise, het Airborne Museum en het kleine Normandy Victory Museum.
SLAAPTIPS
Wij sliepen in Bayeux in het supermooie Villa Cambette (zie foto’s) een B&B in een vroegere priorij, maar dat adres is nu helaas tot maart 2022 gesloten. Ook hebben we Au Loup Historic: mooie moderne appartementen met eigen keuken, pal in het centrum, getest en goed bevonden!. Zie hier meer leuke logeeradressen op andere plekken rond de D-Daystranden.
LEES OOK:
De mooiste plekken in de Calvados
7 aangrijpende WOII-locaties in Frankrijk
Tekst & beeld: Nicky Bouwmeester
