15 Franse spreekwoorden die nét anders zijn dan de onze
Nu zijn de wortels gaar want je moet ook geen slapende katten wakker maken. Hilarisch, deze Franse spreekwoorden en gezegden die nét even anders zijn dan onze Nederlandse varianten. Vooral de Franse versie van ‘een rib uit je lijf’ : -)
1. Een slangenkuil vs Un panier de crabe
Een slangenkuil of een ‘mandje met krabben’, het komt op hetzelfde neer: het beweegt, het krioelt en het keert zich uiteindelijk tegen zichzelf.. Yak. Een plek waar je niet wilt zijn dus.
2. De handdoek in de ring werpen vs Jeter l’éponge
De boksmetafoor blijft in tact alleen gooit de Fransman als teken van overgave of opgeven zijn spons (éponge) in de ring en niet zijn handdoek.
3. Nu zijn de rapen gaar vs Les carottes sont cuites
“Nu zullen we het hebben…” De Amerikanen zeggen het een stukje groffer (‘when the shit hits the fan’), maar Nederlanders en Fransen houden het netjes bij gekookte groenten (rapen versus wortelen) om aan te geven dat iets op het punt staat om uit de hand te lopen.
4. Als haringen in een ton vs Comme des sardines dans une boîte
Je omschrijft het met wat je het beste kent, logisch dus dat Nederlanders zichzelf met haringen in een vat vergelijken terwijl Fransen aan sardienen in een blikje denken, als ze in een te volle tram of metro staan.
LEES OOK: 13 Franse vooroordelen over Nederlanders
5. Een rib uit het lijf vs La peau des fesses
Grappig, zowel in het Nederlands als in het Frans bestaat er een lijfelijke uitdrukking die aangeeft dat iets duur is. Bij ons kost iets een rib uit het lijf, terwijl de Fransen ‘de huid van hun billen’ moeten verpatsen om iets te kunnen kopen. In het Frans bestaat trouwens ook ‘Ça coûte un bras’. Letterlijk: dat kost een arm.
6. Je moet geen slapende honden wakker maken vs Il ne faut pas réveiller le chat qui dort
Wij volgen de Engelsen die het hebben over ‘Let sleeping dogs lie’, maar de Fransen zijn banger om een kat te wekken. In hetzelfde rijtje van huisdieren: wij zeggen ‘Er is geen hond’, terwijl een Fransman zegt ‘Il n’y a pas un chat‘. (bedankt Lisette!)
7. Beren op de weg zien vs Voir des loups
Elke cultuur zijn eigen schrikbeelden: een Fransman die problemen voorziet is bang voor een wolf (loup) terwijl een zorgelijke Nederlander bang is om onderweg een beer tegen te komen.
8. Rare snoeshaan vs Drôle de zèbre
Een vreemde vogel in het Nederlands of een ‘gekke zebra’ in het Frans, het is lood om oud ijzer, als iemand je zo noemt dan vindt hij je maar een raar persoon.
9. Een gepeperde rekening vs Une note salée
In het Nederlands spreek je van een gepeperde rekening, de Fransen klagen over een ‘gezouten rekening’. Beide gaan op in het café in Nice waar bovenstaand bord hangt, als je tenminste zo stom bent een koffie te bestellen zonder goedendag en alstublieft te zeggen.
10. Roken als een ketter vs Fumer comme un pompier
In Nederland ben je vast van een afwijkend geloof als je sigaret na sigaret opsteekt, in het Frans is het de brandweerman die er geen genoeg van kan krijgen (een verwijzing naar zijn uniform dat vroeger niet brandwerend genoeg was, waardoor de pompier vaak letterlijk rokend een brandend pand uitkwam).
11. Een kikker in de keel hebben vs Avoir un chat dans la gorge
Een hele kat in je keel hebben, dat klinkt nog onprettiger dan een kikker. Allebei zijn het beeldende verklaringen voor het hebben van een gebroken stem.
12. Een appeltje voor de dorst bewaren vs Garder une poire pour la soif
Logischer eigenlijk, dat Franse peertje voor de dorst, want sappiger dan onze appel. De betekenis is hetzelfde: wat bewaren of opsparen voor mindere tijden.
13. Het regent pijpenstelen vs Il pleut des cordes
In Frankrijk komt de regen als touw uit de lucht gevallen, in Nederland vergelijken we het met de lange rechte stelen van een pijp.
14. Mond-tot-mond-reclame vs De bouche à oreille
De Fransen geven iets door van mond naar oor, alsof je een geheim toevertrouwt, in het Nederlands ligt de figuurlijke nadruk op het van mond tot mond doorvertellen, maar de betekenis is hetzelfde.
15. Tussen zes planken liggen vs Finir entre 4 planches
Dood is dood, verder is het enkel een kwestie van twisten over het model doodskist: met 6 ofwel 4 zijden.
Ken jij andere Franse spreekwoorden en gezegden die nét anders zijn dan de Nederlandse maar toch hetzelfde betekenen? Noem ze hieronder, hoe meer hoe beter!
LEES OOK:
Nog 15 Franse spreekwoorden die net anders zijn!
7 dingen die je beter niet tegen een Fransman kunt zeggen
Hilarisch: correct u-zeggen in het Frans
Tekst: Nicky Bouwmeester (en de laatste 5 uit het rijtje met dank aan lezers, zie onder wie!) Voor het eerst gepubliceerd in 2015. Beeld linksboven: uit de Franse speelfilm Le Corniaud, CC/Frédérique Voisin-Demery (peren), Facebook (rekening), CC/Martin Burns (carottes), CC/Eric Parker (kat).
du beurre dans les épinards betekent inderdaad zoiets als het ruimer krijgen; kan ook een meevallertje betekenen, geld waar je niet op gerekend had.
12. Een appeltje voor de dorst bewaren vs Garder une poire pour la soif
In La grande traversée bewaart Obélix een appel, zodat hij later nog wat te eten heeft. Dat was een cadeautje voor de Nederlandse vertalers, die er een appeltje voor de dorst van konden maken. Als je alleen de vertaling leest, vraag je je af hoe het er in het Frans stond.
Erg leuk al die spreekwoorden.
Hoe zeg je;
Morgenrood, water in de sloot. Morgenrood, mooi weer aan boord ?
Ciel rouge le soir laisse bon espoir
Ciel rouge le matin, pluie en chemin.
een sigaar uit eigen doos- céder de la main droite ce qu’on a reçu de la gauche.
Er is geen hond- il n’y a pas un rat mort
wat een geweldig leuke site!! Ik heb er weer zoveel bijgeleerd!! Ik blijf volgen, bedankt iedereen voor deze bijdragen
Geweldig artikel! leuk al die spreekwoorden!
Een zwaluw maakt nog geen ZOMER.
Une hirondelle ne fait pas le PRINTEMPS.
Bestaat er in het Frans een uitdrukking zoals: “een sigaar uit eigen doos”?
Het regent pijpestelen – Il pleut des Hallebardes
Zijn kat sturen: poser un lapin
Être bourré comme une coing. Dronken zijn als een kweepeer.
Fransen zeggen juist niét: l’habit fait l’homme. Ze zeggen het tegenovergestelde: l’habit ne fait pas le moine (=monnik). = kleren maken niet de monnik (man).
Met de noorderzon vertrekken…
Partir avec le cloche en bois
Un hirondelle fait pas printemps, en in Nederland komt hij pas in de zomer. Één zwaluw maakt nog geen zomer.
ce simple com bonjour
hoe eenvoudiger des te beter
Leuk al die uitdrukkingen en weer een paar nieuwe geleerd. Merci. Leuke site ook.
bij “roken als een ketter”: ketters werden (in de middeleeuwen) opgehangen of verbrand. Tja, en dat rookt!
wat betekent trouwens: “je piscine”???
Bedoel je misschien: J’ai piscine? Dat betekent ‘Ik heb zwemles’. Een grappig-bedoeld-opzettelijk-slap-excuus om iets niet te hoeven doen. “Non je ne peux pas, j’ai piscine” (nee ik kan niet overwerken/boodschappen doen/oid, want ik moet zwemmen..) Zoals vroeger. Toen je klein was.
Grappig, mijn dochter heeft een t-shirt met “Non je ne peux pas, j’ai pony” erop..
“Haasje-over spelen” –> “Jouer à saute-mouton”
“Het verloren/zwarte schaap” –> La brébis égarée/galeuse”
“Zich overslapen” –> “Avoir une panne d’oreiller”
“Een kater hebben” –> Avoir la gueule de bois”
“Onder de sloef liggen (= het voor het zeggen hebben in een relatie)” –> “porter la culotte”
“Onder de sloef liggen (= het voor het zeggen hebben in een relatie)” –> “porter la culotte”.
Is eigenlijk de Franse versie van “De broek aan hebben”
Franse uitdrukking voor iemand die is overleden en begraven.
il mange les pissenlits par la racine. (hij eet paardebloemen vanaf de wortel)
demerdez vous. letterlijk: ontstront uzelf, betekent zoiets als los je eigen problemen op, los je eigen shit op.
Systeme D (= Debrouille-toi) = Zoek het zelf maar uit
geweldig site !
on ne fait pas d’omelette sans casser des oeufs:waar gehakt wordt vallen spaanders
chercher midi à quatorse heures:spijkers op laag water zoeken
sauter du coq à l’âne:van de hak op de tak springen
appeler un chat un chat: het beestje bij de naam noemen
qui se sent morveux se mouche:wie de schoen past,trekke hem aan
l’habit fait l’homme:kleren maken de man
il ya une fin à tout:aan alles komt een eind
ça passe ou ça casse: buigen of barsten
Heel leuk dit!
Wat ik ook geestig vind is dat wat wij ‘de franse slag’ noemen, in Frankrijk wordt uitgedrukt met ‘un travail arabe’: een arabisch werkje! Ik weet niet of de arabieren op hun beurt ook weer naar het zuiden verwijzen als ze willen aangaven dat iets slordig uitgevoerd is;-)
Hoi Marian, het is eigenlijk ’travail D’arabe’ en interessant is dat de betekenis daarvan al jaren aan het opschuiven is. Ooit was het juist een uitdrukking voor een precies en verfijnd werk (verwijzend naar ingenieuze monumenten als het Alhambra) maar in de loop der jaren is het steeds negatiever geworden, idd lange tijd synoniem voor onze ‘Franse slag’ en inmiddels nog wel sterker: het klinkt tegenwoordig zelfs als ‘prutswerk’ met een beetje racistische bijklank.. Lees ook dit artikel (in het Frans): http://www.france24.com/fr/20140303-travail-arabe-deconstruire-stereotypes-exposition-paris-racisme-immigration-art
Spanjaarden zeggen dat ook; dat iets niet katholiek is als het niet netjes is.
Il y a une anguille sous roche (er zit een paling onder een rots), in plaats van ons addertje in het gras!
Vous êtes un vrai cordon bleu: u bent een geweldige kok
Vous étés une vraie cordon bleu: u bent een echte keukenprinses
Het heeft dus niets met ons Nederlands lapje vlees cordonbleu te maken. Als je dit compliment maakt, krijg je een stralende, brede glimlach retour!
Een mooier compliment kun je je gastheer of gastvrouw namelijk niet maken. De cordons bleu zijn afgeleid van culinaire onderscheidingen… de blauwe lintjes
complimenten aan deze super leuke site, wat heb ik genoten van veel nieuwe uitdrukkingen. Bravo!
Merci Corry!
Toen ik ooit in Frankrijk woonde en werkte vroeg ik mij, hardop, af hoe ik balpen van mijn bureau kon verwijderen.
Mij werd toen ” de l’huile de coude” (elleboogolie) geadviseerd.
Ik mocht het gelijk bij de apotheek gaan kopen!
Toen voelde ik de bui natuurlijk al een beetje hangen, maar gelukkig kende ik de apothekersassistente die mij hielp.
Wij hebben er samen dan ook hartelijk om gelachen.
Ik heb er nog eentje, ooit geleerd op de middelbare school: over koetjes en kalfjes praten: parler de la pluie et du beau temps. Ik vond ‘m zo mooi dat ik ‘m nu na 40 jaar nog weet!
Faire la grasse matinée. uitslapen. vanochtend geleerd
Boter bij de vis: du beurre dans les épinards
mooie combi ook, merci, maar deze NL en FR uitdrukking betekent niet hetzelfde toch? Du beurre dans les épinards is dacht ik je leven verbeteren, het ruimer krijgen/meer geld hebben.
“Il fait un vent à décorner les boeufs”, als het heel hard waait!
Met de noorderzon vertokken
Il est parti avec la cloche en bois
INDERDAAD, hoe “brak ik mijn nek”
om Nederlandse spreekwoorden of gezegden – lètterlijk – mot à mot –
in het fràns te willen vertalen in het begin van mijn Frankrijk-verblijf …
Toen na een tijdje mijn kinderen op hun franse scholen beter frans geleerd hadden dan ik in àl die jaren ” NDLse” frànse lès, zeiden die me gerégeld : …..” Mam, dat kùn je niet zò vertalen ! dat wèrkt niet ”
en jà, dàt merkte ik intussen ook wel aan de uitdrukking van onbegrip op de franse gezichten …
“Quand on parle du loup, on en voit la queue” = “Als je het over de duivel hebt, trap je hem op z’n staart.”
Weliswaar geen uitdrukking, maar waar wij spreken van “haringen” als we proberen een tent vast te zetten, spreken de fransen van “sardines”…
Dat vind ik héél leuk om te weten; vroeger zoveel in Frankrijk gekampeerd en in de weer geweest met “haringen”:-)
Wel heel leuk om dit te lezen! Merci beaucoup!
Zich in het hol van de leeuw wagen – Se jeter dans la gueule du loup
Mond op mond reclame – De bouche à oreille
Het regent pijpestelen – Il pleut des cordes
Tussen zes planken liggen – Finir entre quatre planches
De druppel die de emmer doet overlopen – La goutte d’eau qui fait déborder le vase
Als je het over de duivel hebt, trap je hem op zijn staart – Quand on parle du loup, on en voit la queue
De appel valt niet ver van de boom – Les chiens ne font pas des chats
Een kikker in je keel – un chat dans la gorge
Er is geen hond – il n’y a pas un chat
Smoeshaan? De auteur van dit artikel heeft vrijwel zeker in Amsterdam gewoond of gestudeerd… Er is vast wel een Nederlandse variant van de geweldige site http://bescherelletamere.fr/ ?
argh, hoi Marilena, wat een tikfout, natuurlijk moest het snoeshaan zijn, bedankt en aangepast
garder une poire pour la soif – een appeltje voor de dorst bewaren